Dlaczego Polska jest biedna, a inne kraje są bogate?

Polska nie jest i nie będzie krajem zamożnym z górnej półki. Dziś wg rankingu Zjednoczonych Narodów (2014) najbardziej zamożne kraje to Monako, Lichtenstein, Luksemburg. Wg rankingu Banku Światowego (2014) jest to Luksemburg, Norwegia, Macau, a wg rankingu MFW (MIędzynarodowy Fundusz Walutowy, 2014): Lukemburg, Szwajcaria, Katar, Norwegia. Wysoko notują się mikropaństewka, takie jak San Marino, w rankingu Zjednoczonych Narodów zajmujące pod względem dochodu na mieszkańca wysoką 10. pozycję. 

Ekonomiści już dawno odpowiedzieli na pytanie, dlaczego niektóre kraje są biedne, a inne- bogate. Receptą jest tworzenie konkurencji między jurysdykcjami: między niemieckimi landami, między kantonami w Szwajcarii etc. etc. Im większa jest możliwość konkurencji, tym większe szanse na bogactwo. Ta sytuacja nie zmieniła się od wieków. To dlatego rozdrobniona na szereg państwek Europa stała się zamożna, z Azja - scentralizowana- pozostawała biedna. 

Efekty odmiennego systemu podejmowania w państwach zdecentralizowanych decyzji są zupełnie inne. Np. w szwajcarskim mieście Zermatt, w którym byłem rok temu, wjazd do miasta jest dostępny tylko dla pojazdów napędzanych silnikami elektrycznymi. Mieszkańcy mogą podróżować koleją (nie rozebrano jej w tym górskim mieście, jak to miało miejsce np. w przypadku Zakopanego i tamtejszej linii kolei na Słowację p. Nowy Targ) lub tr. zbiorowym, samochody muszą pozostawić na parkingach w okolicy miasta. Przyznają Państwo, że jest to mocno odmienne od efektów ustroju parlamentarystycznego, w której wyborcy mogą wskazać praktycznie nieodwoływalnych reprezentantów (do odwołania kandydata w polskich warunkach zwykle konieczna jest większa liczba głosów niż dany kandydat zebrał w wyborach). 

Wg licznych badaczy to konkurencja między jurysdykcjami jest główną przyczyną zamożności. Na ten temat wypowiadało się bardzo wielu noblistów ekonomii, niemniej sam tekst na ten temat mam tylko w języku angielskim. (por. http://www.cato.org/blog/jurisdictional-competition-why-west-became-rich-while-asia-languished )

opr. A. Fularz 2016
Literatura:

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(nominal)_per_capita

Grafika cc wikimedia: Kraje wg nominalnego PKB per capita

 

> $129,696   $64,848 – 129,696   $32,424 – 64,848   $16,212 – 32,424

$8,106 – 16,212   $4,053 – 8,106   $2,027 – 4,053   $1,013 – 2,027

$507 – 1,013   < $507   brak danych

--

--

Adam Fularz, manager Radiotelewizji

Prezes Zarządu, WIECZORNA.PL SP. Z O. O.,ul. Dolina Zielona 24A,   65-154 Zielona Góra

Wydawnictwo Merkuriusz Polski
"Wieczorna.pl" sp. z o.o.
T +48604443623

F +442035142037
E adam.fularz@wieczorna.pl
Dolina Zielona 24a, PL 65-154 Zielona Góra

AGENCJA PRASOWA MERKURIUSZ POLSKI- Wieści i treści od 3 stycznia 1661

TEKSTY

Każdego dnia Agencja Merkuriusz udostępnia kilka materiałów prasowych ze wszystkich regionów Polski. Dotyczą one najważniejszych wydarzeń w skali kraju, różnych dziedzin życia. Stanowi źródło informacji dla redakcji prasowych.

ZDJĘCIA

Na zamówienie abonenta udostępniamy serwis fotograficzny. Korzystają z niego serwisy internetowe i redakcje prasowe.

WIDEO

Na zamówienie abonenta udostępniamy serwis video. Korzystają z niego stacje telewizyjne.