GIS informuje: ołów i azbest w wodzie

Odpowiedzi na pytania dotyczące ołowiu i azbestu jako materiału z którego wykonane są rury wodociągowe.

Treść odpowiedzi:


Odpowiadając na zapytanie  w sprawie wodociągów uprzejmie informuję, co następuje.

Na wstępie należy wskazać, że jakość wody przeznaczonej do spożycia powinna odpowiadać wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. poz. 1989), które jest zgodne z zaleceniami Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz Dyrektywy Rady Unii Europejskiej 2013/51/EURATOM z dnia 22 października 2013 r. określającej wymogi dotyczące ochrony zdrowia ludności w doniesieniu do substancji promieniotwórczych w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, woda jest w pełni bezpieczna dla zdrowia jeśli spełnia określone w nim wymagania.


I.      dotyczy rur z ołowiu
Zawartość ołowiu w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi jest kontrolowana w monitoringu przeglądowym zgodnie z częstotliwością określoną w załączniku nr 6 do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. Ponadto, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonują badania jakości wody zgodnie z ustalonym planem działania na dany rok również w kierunku obecności ołowiu w wodzie (na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1261) i ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2017 r. poz. 328, z późn. zm.)).

W ww. rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi najwyższa dopuszczalna wartość dla ołowiu to 10 µg/l. Jest ona zgodna z Dyrektywą 98/83/WE w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz z Wytycznymi WHO dotyczącymi jakości wody do picia, Wydanie czwarte, 2014 r.
Zgodnie natomiast z § 25 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia dla ponadnormatywnych wartości ołowiu nie możliwości wydania zgody na odstępstwo dla wnioskujących o zgodę podmiotów zbiorowego zaopatrzenia, jeżeli w terminie 30 dni nie jest możliwe przywrócenie jakości wody do stanu wymaganego przepisami rozporządzenia.
Ponadto zgodnie z informacjami zawartymi w ww. wytycznych WHO w zakresie ołowiu, jest on obecny w wodzie przede wszystkim w wyniku korozji zawierających go rur stosowanych w wewnętrznych instalacjach wodociągowych, ze spawów, armatury oraz z przyłączy instalacji wewnętrznych do sieci dystrybucyjnej. Natomiast ilość rozpuszczonego ołowiu pochodzącego z materiałów stosowanych w instalacjach wewnętrznych zależy od wielu czynników, w tym od wartości pH, temperatury, twardości wody i czasu stagnacji wody w rurach. Prowadzony przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej monitoring jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, na dzień dzisiejszy, nie wykazywał przekroczeń wartości tego parametru.

Analiza danych w ramach prowadzonego przez Główny Inspektorat Sanitarny Systemu Monitoringu Jakości Wody Przeznaczonej do Spożycia wykazała, iż w chwili obecnej w siedmiu województwach występują wodociągi dla których wskazano ołów jako jeden z materiałów, z którego wykonano sieć rozdzielczą.

Mając na uwadze powyższe oraz wpływ materiałów wykonanych z ołowiu na jakość wody, Główny Inspektor Sanitarny pismem z dnia 27 stycznia 2017 r. kierowanym do wszystkich państwowych wojewódzkich, powiatowych i granicznych inspektorów sanitarnych polecił przeprowadzenie analizy sytuacji na nadzorowanym przez inspektorów terenie oraz ocenę czy w strefach zaopatrzenia występuje potencjalna możliwość przekroczeń stężenia ołowiu w wodzie dostarczanej do spożycia przez ludzi. Ponadto, Główny Inspektor Sanitarny polecił również przeprowadzanie wzmożonego nadzoru nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi poprzez przeprowadzenie punktowej kontroli dla budynków, które posiadają przyłącza do sieci dystrybucyjnej i/lub elementy armatury wewnętrznej instalacji wodociągowej wykonane z ołowiu. W przypadku natomiast ustalenia przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej występowania ołowianych instancji wewnętrznych w budynkach zalecono zwrócenie uwagi zarządcom na temat możliwości występowania przekroczeń norm ołowiu w wodzie oraz możliwym konsekwencjom zdrowotnych.

Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w wyniku ww. pisma Głównego Inspektora Sanitarnego dokonały szczegółowej analizy problemowej w tym zakresie.
Z informacji pozyskanych od organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Polsce wynika, iż występują przypadki wodociągów, które w części posiadają lub mogą posiadać instalacje wykonane z ołowiu. Instalacje te jednak stanowią niewielki odsetek i są to głównie krótkie odcinki przyłączy, łączących sieć wodociągową z instalacjami wewnętrznymi. Istniejące przewody są pozostałością po starych instalacjach na terenach byłych zaborów.

Z informacji uzyskanych od organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej wynika, iż inspektorzy podjęli szereg działań w odpowiedzi na ww. pismo Głównego Inspektora Sanitarnego mające na celu sprawdzenie możliwości występowania w strefach zaopatrzenia w wodę materiałów wykonanych z ołowiu. W ramach realizacji ww. celu organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej dokonały m.in.:
       weryfikacji materiałów, z których zostały wykonane sieci wodociągowe wraz z identyfikacją wodociągów posiadających przyłącze wodociągowe do budynków, wykonanych z wykorzystaniem materiałów zawierających ołów. Weryfikacja polegała m.in. na wystosowaniu pism do producentów wody o udzielenie informacji czy wśród materiałów, z których wykonane są urządzenia do uzdatniania i dystrybucji wody znajdują się materiały z ołowiu;
       poinformowania zarządców wodociągów o ryzyku wystąpienia przekroczeń norm ołowiu w wodzie z instalacji wykonanych z elementów ołowianych i o jego wpływie na zdrowie ludzi;
       pozyskania od zarządców wodociągów szczegółowego spisu budynków posiadających przyłącza wodociągowe wykonane z ołowiu oraz harmonogramu kontroli jakości wody w zakresie badań ołowiu na wszystkich przyłączach do budynków wskazanych w wykazie;
       wytypowania, w uzgodnieniu z zarządcą budynku, w których zostaną przeprowadzone badania wody u konsumentów w kierunku zawartości ołowiu przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej albo przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne;
       wytypowania we współpracy z administratorem i wspólnotami mieszkaniowymi posiadającymi własne ujęcie wody miejsc lokalizacji przyłączy i punktów poboru wody do badań w kierunku zawartości ołowiu oraz planowanego przeprowadzenia punktowych kontroli jakości wody;
       ustalenia planu przeprowadzenia punktowej kontroli wody w przypadku budynków posiadających przyłącza do sieci dystrybucyjnej mogące zawierać ołów;
       wytypowania dodatkowych punktów monitoringowych w celu zbadania bezpieczeństwa zdrowotnego wody;
       sprawdzenia wpływu przyłączy wykonanych z ołowiu na jakość wody w poszczególnych budynkach;
       pozyskania od zarządców wodociągów informacji o identyfikacji w trakcie usuwania awarii wodociągów, np. poniemieckich przyłączy wodociągowych, które są wykonane w całości lub częściowo z ołowiu oraz planie ich wymiany;

Jednocześnie uzyskano zapewnienie, iż w przypadku wykrycia przekroczeń zawartości ołowiu w pobranych próbkach wody na przyłączach, będą one sukcesywnie wymieniane, w miarę możliwości przerobowych przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Przekazano również informacje o planowanych wymianach przyłączy w roku 2017. Ponadto należy podkreślić, że w przypadku awarii lub też planowanych renowacji sieci, rury i złącza ołowiane są usuwane niezależnie od stanu technicznego tych instalacji.

W przeciwieństwie do innych niebezpiecznych związków chemicznych, ołów jest wyjątkowy w tym sensie, że większość jego zawartości w wodzie do picia jest efektem kontaktu wody z wewnętrzną instalacją wodociągową, a środki zaradcze obejmują głównie usuwanie elementów instalacji i armatury zawierającej ołów, co wymaga znacznych nakładów czasu i pieniędzy.

II.     W zakresie pytania o długość rur z azbestu w ramach sieci wodociągowej w Polsce, uprzejmie informuję, iż organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie są w posiadaniu niniejszej informacji.
Niemniej jednak odnosząc się m. in. do kwestii przewodów wodociągowych wykonanych z cementu z dodatkiem włókien azbestowych, uprzejmie informuję, że Departament Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody GIS zwrócił się do Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP – PZH) o zajęcie stanowiska odnośnie negatywnych skutków i potencjalnego zagrożenia dla zdrowia odbiorców w przedstawionej sytuacji.
Na wstępie należy wskazać, że z uwagi na powszechnie dostępne informacje o negatywnych skutkach azbestu na zdrowie ludzi, obawy konsumentów dotyczące bezpieczeństwa zdrowotnego wody przesyłanej rurami zawierającymi dodatek włókien azbestowych są zrozumiałe. Należy podkreślić, że sama obecność włókien azbestu w wodzie przeznaczonej do spożycia nie jest zagrożeniem dla zdrowia. Staje się on niebezpieczny w momencie wdychania włókien azbestu zawieszonych w powietrzu.

W tym miejscu warto przypomnieć, że również w Wytycznych WHO dotyczących jakości wody do picia wskazano na brak spójnych dowodów na szkodliwość spożytego azbestu dla zdrowia i w konsekwencji stwierdzono, że nie ma konieczności ustalania zalecanej wartości dla azbestu w wodzie do spożycia opartej na kryteriach zdrowotnych (głównym problemem dotyczącym przewodów azbestowo-cementowych, na który zwracają uwagę specjaliści WHO, jest szkodliwość wdychania azbestu rozpylonego przez osoby mające z nim kontakt podczas pracy, np. podczas cięcia przewodów).
Należy zwrócić uwagę na to, że azbest nie figuruje na liście parametrów wskazanych w ww. rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Aktualny stan prawny jest efektem wdrożenia przepisów ww. dyrektywy 98/83/WE, które również nie wymieniają azbestu jako parametru mogącego mieć szkodliwy wpływ na zdrowie konsumentów.
Należy zwrócić uwagę, że obowiązujące obecnie akty prawne dotyczące bezpieczeństwa zdrowotnego wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, uwzględniają aktualny stan nauki, natomiast wartości poszczególnych parametrów zostały ustalone w oparciu o stwierdzony naukowo szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka. Jak wskazano w pkt 13 Preambuły dyrektywy 98/83/WE „wartości parametryczne opierają się na dostępnej wiedzy naukowej, przy czym uwzględniona została również zasada ostrożności; wartości te zostały wybrane, w celu zapewnienia, że woda przeznaczona do spożycia przez ludzi może być bezpiecznie spożywana przez całe życie, a w ten sposób reprezentują wysoki poziom ochrony zdrowia".
Reasumując, w świetle dotychczasowych badań naukowych wchłanianie azbestu drogą pokarmową nie stanowi ryzyka dla zdrowia człowieka. Ryzyko takie występuje wyłącznie
na skutek wdychania włókien azbestu zawieszonych w powietrzu.
Więcej informacji na temat wpływu azbestu na zdrowie człowieka można znaleźć na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego pod adresem: http://gis.gov.pl/zdrowie/warunki-pracy-i-nauki/bezpieczenstwo-i-higiena-pracy/30-azbest.


III.    W zakresie pytania o zabytkowe rury drewniane na terenie Wrocławia uprzejmie informuję, iż na podstawie ustaleń telefonicznych z pracownikami Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Wrocławiu uzyskano informację, iż w ramach prac drogowych lub prowadzonych przez wodociągi faktycznie natrafiono na pozostałości drewnianego wodociągu miejskiego, które zostały przekazane do zbiorów muzeum we Wrocławiu.

(...)
Jan Bondar
rzecznik prasowy
Główny Inspektorat Sanitarny





--

__________________________________________________________________________

 

Merkuriusz  Polski

 

Agencja Prasowa. W Krakowie od 3 stycznia 1661 r.






Adam Fularz, manager Radiotelewizji

Prezes Zarządu, WIECZORNA.PL SP. Z O. O.,ul. Dolina Zielona 24A,   65-154 Zielona Góra

Wydawnictwo Merkuriusz Polski
"Wieczorna.pl" sp. z o.o.
T +48604443623
F +442035142037
E adam.fularz@wieczorna.pl
Dolina Zielona 24a, PL 65-154 Zielona Góra
KRS 0000416514, NIP 9731008676, REGON 081032764

AGENCJA PRASOWA MERKURIUSZ POLSKI- Wieści i treści od 3 stycznia 1661

TEKSTY

Każdego dnia Agencja Merkuriusz udostępnia kilka materiałów prasowych ze wszystkich regionów Polski. Dotyczą one najważniejszych wydarzeń w skali kraju, różnych dziedzin życia. Stanowi źródło informacji dla redakcji prasowych.

ZDJĘCIA

Na zamówienie abonenta udostępniamy serwis fotograficzny. Korzystają z niego serwisy internetowe i redakcje prasowe.

WIDEO

Na zamówienie abonenta udostępniamy serwis video. Korzystają z niego stacje telewizyjne.

Komentarze

Popularne posty

Instytut Ekonomiczny Zielona Góra

Independent Trader.pl - Portal Finansowy

Warsaw Enterprise Institute